Түркістан облысы – Қазақстанның ең дамушы аймақтарының бірі және экономикалық, әлеуметтік, тарихи тұрғыдан стратегиялық маңызға ие өңір. Әсіресе, соңғы жылдары облыстың дамуы Қазақстанның аймақтық саясатының басты бағыттарының біріне айналды. Бұл өзгерістердің негізінде облыстың инфрақұрылымын жаңарту мен дамытуға баса назар аударылды.
Инфрақұрылым – аймақтың экономикасы мен әлеуметтік жағдайының негізі. Көлік, энергетика, су, коммуналдық қызмет, туризм және цифрлық инфрақұрылым сынды салалардың дамуы Түркістан облысының жалпы өсуіне және халықтың өмір сүру сапасын арттыруға ықпал етеді. Бұл мақалада облыс инфрақұрылымының қазіргі жағдайы, жетістіктері және болашақ даму мүмкіндіктері қарастырылады.
Түркістан облысының инфрақұрылымын дамытудағы негізгі бағыттар
- Көлік және логистика инфрақұрылымы
Түркістан облысы көлік инфрақұрылымын дамытуда айтарлықтай ілгерілеушіліктерге қол жеткізді. Бұл бағыттағы негізгі жетістіктер:
- Автожолдар:
Облыс ішіндегі және басқа аймақтарға шығатын жолдар жөндеуден өтіп, жаңадан салынып жатыр. «Батыс Еуропа – Батыс Қытай» халықаралық транзиттік дәлізінің Түркістан арқылы өтуі облыстың логистикалық маңызын арттырады. Бұл жол тек Қазақстан үшін ғана емес, бүкіл Орталық Азия аймағы үшін маңызды.
- Әуежай:
2020 жылы Түркістан халықаралық әуежайының ашылуы облыстың көлік инфрақұрылымындағы ең ірі оқиғалардың бірі болды. Әуежайдың халықаралық мәртебесі туристік және экономикалық байланыстарды нығайтуға мүмкіндік береді.
- Теміржол:
Түркістан облысы арқылы өтетін теміржол желілері аймақтың сауда және көлік-тасымал қызметтерінің дамуында маңызды рөл атқарады. Жүк және жолаушылар тасымалы жыл сайын артып келеді.
- Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық (ТКШ)
Тұрғындардың өмір сүру сапасын арттыру үшін тұрғын үй-коммуналдық инфрақұрылымды дамыту – басты міндеттердің бірі.
- Су және кәріз жүйелері:
Ауылдық елді мекендерге ауыз су жеткізу мәселесі облыс үшін маңызды. Соңғы жылдары «Ауыл – Ел бесігі» және басқа мемлекеттік бағдарламалар аясында сумен жабдықтау жүйесі жетілдірілуде.
- Электр энергиясы:
Электр желілерін жаңғырту және жаңа қосалқы станциялар салу арқылы облыстағы энергетикалық инфрақұрылым нығайтылып жатыр. Бұл өнеркәсіптік және тұрғын үй құрылыстарының дамуына мүмкіндік береді.
- Газбен қамтамасыз ету:
Түркістан облысы бойынша газ тарту жұмыстары қарқынды жүргізілуде. Бұл экологиялық жағдайды жақсартумен қатар, халықтың тұрмыс сапасын арттырады.
- Туристік инфрақұрылым
Түркістан облысы – Қазақстанның басты туристік орталықтарының бірі. Әсіресе, Түркістан қаласы мен Қожа Ахмет Ясауи кесенесінің арқасында облысқа туристердің қызығушылығы жыл сайын артуда.
- Қонақ үй және мейманхана кешендері:
Соңғы жылдары облыста халықаралық стандарттарға сай қонақ үйлер мен туристік орталықтар бой көтерді.
- Көлік және логистика:
Туристік нысандарға жету үшін жолдар мен инфрақұрылым жақсартылып жатыр. Әуежайдан Түркістан қаласына дейінгі жолдардың сапалы болуы туристік ағынның өсуіне оң әсер етеді.
- Тарихи-мәдени нысандар:
«Көне Түркістан» туристік аймағы аясында тарихи орындарды қалпына келтіру және жаңғырту жұмыстары жүргізілуде.
- Білім беру және денсаулық сақтау инфрақұрылымы
- Білім беру:
Облыстағы мектептер мен колледждер жаңғыртылып, заманауи білім беру орталықтары ашылуда. Түркістан қаласында халықаралық деңгейдегі университеттер мен ғылыми-зерттеу орталықтары жұмыс істейді.
- Денсаулық сақтау:
Соңғы жылдары жаңа ауруханалар, емханалар және ауылдық медициналық пункттер салынды. Медициналық жабдықтар мен технологияларды жаңарту жұмыстары жүргізіліп жатыр.
- Цифрлық инфрақұрылым
Цифрлық технологияларсыз қазіргі инфрақұрылымның дамуын елестету мүмкін емес. Түркістан облысында цифрлық қызметтерді дамыту бағытында келесі жұмыстар атқарылуда:
- Интернет қолжетімділігі:
Ауылдық жерлерге интернет тарту және байланыс сапасын арттыру жұмыстары жүргізіліп жатыр.
- Электронды үкімет:
Облыс тұрғындары үшін мемлекеттік қызметтерді электронды форматта ұсыну кеңінен енгізілуде.
- Ақылды қала технологиялары:
Түркістан қаласында смарт-технологиялар (ақылды жарықтандыру, бейнебақылау, көлік жүйелері) енгізіліп жатыр.
Түркістан облысы инфрақұрылымын дамытудағы жетістіктер
- Халықаралық әуежай: Түркістан халықаралық әуежайы облыстың әлемдік деңгейдегі көлік-транзиттік хабқа айналуына мүмкіндік береді.
- Туризмді дамыту: Қожа Ахмет Ясауи кесенесінің ЮНЕСКО мұралары тізіміне енуі аймақтың туристік тартымдылығын арттырды.
- Тұрғын үй құрылысы: Соңғы жылдары облыста жаңа тұрғын үй кешендері мен әлеуметтік нысандардың құрылысы қарқынды жүргізілуде.
Түркістан облысының инфрақұрылымын дамытудағы болашағы
Облыстың инфрақұрылымын дамыту жұмыстары әлі де жалғасуда. Болашақта келесі бағыттарда қарқынды ілгерілеу күтілуде:
- Жаңартылатын энергия көздері: Түркістан облысында күн және жел энергиясын пайдалану мүмкіндіктері бар. Бұл экологиялық жағдайды жақсартып, облыстың энергетикалық тәуелсіздігін арттыруға көмектеседі.
- Агроинфрақұрылым: Ауыл шаруашылығына арналған суару жүйелерін жаңғырту, заманауи қоймалар мен логистикалық орталықтар салу жоспарланып отыр.
- Халықаралық сауда: Түркістан облысының Орталық Азия елдерімен шекаралас орналасуы халықаралық сауда және логистика орталығын дамытуға мүмкіндік береді.
Қорытынды
Түркістан облысының инфрақұрылымын дамыту – аймақтың экономикалық және әлеуметтік тұрақтылығын қамтамасыз етудің басты шарты. Жолдар, тұрғын үй, энергетика, цифрлық технологиялар және туризм салаларындағы жетістіктер облыстың болашағына оң ықпал етуде.
Дегенмен, инфрақұрылымды толықтай жаңарту үшін мемлекеттік қолдау, жеке инвестициялар және халықтың белсенділігі қажет. Түркістан облысы инфрақұрылымының дамуы Қазақстанның жалпы экономикалық өрлеуіне де үлес қосады. Бұл бағыттағы жұмыстардың жалғасуы өңірді алдыңғы қатарлы аймақтардың біріне айналдыратыны сөзсіз.
